Wat uit mijn mond komt, is niet wat ik wil zeggen
Door een beroerte, trauma, hersentumor of een neurologische aandoening (bijvoorbeeld de ziekte van Parkinson of dementie) kan er een beschadiging aan de hersenen ontstaan. Deze beschadiging kan zorgen voor taalproblemen (afasie), spraakproblemen (dysartrie) of slikproblemen (dysfagie).
Na een beroerte of trauma treedt de eerste zes weken het meeste spontane herstel op. Het is belangrijk zo snel mogelijk te starten met logopedische behandeling om de aangedane functies zo veel mogelijk te kunnen activeren.
De logopedist kan voorlichting en adviezen geven over de gevolgen van taal-, spraak- of slikproblemen in het dagelijks leven. Indien nodig kan worden gezocht naar alternatieve communicatie-/hulpmiddelen om de communicatie of het eten en drinken zoveel mogelijk te ondersteunen.
Begrijpen en uiten van taal
Ik wil graag..., ik wil graag..., ....eh..., ik weet het niet
Wanneer het hersengebied dat verantwoordelijk is voor taal beschadigd is, kunnen er problemen ontstaan met het begrijpen van taal en/of het uiten van taal. De persoon die deze problemen ervaart, kan opdrachten van een ander niet meer goed uitvoeren (er wordt suiker gepakt, terwijl er om melk gevraagd is bij de koffie) of kan niet meer goed zijn/haar wensen en behoeften verwoorden.
Het kan zijn dat de persoon met afasie alleen nog maar in ‘telegramstijl’ kan praten (“Ik auto rijden niet”, “Jan Amerika weg”) of juist heel vlot spreekt maar met weinig inhoud (“En toen deed ik daar dat en ging hij zo en zo en dat was het dan”).
Ook kunnen er milde tot ernstige woordvindingsproblemen ontstaan zijn, waardoor het moeilijk wordt om op de juiste woorden te komen in een gesprek (“ik wil graag, ik wil graag, eh, ik weet het niet”). De ernst van de problemen hangt vaak samen met de leeftijd en het opleidingsniveau van de persoon die de afasie heeft, het type beroerte en de ernst van de beroerte en afasie bij aanvang.
Verminderde verstaanbaarheid
Ik denk dat je bedoelt...
Een dysartrie is een spraakstoornis veroorzaakt door een beroerte, trauma of neurologische aandoening. De dysartrie zorgt voor een verminderde verstaanbaarheid.
De aansturing van de hersenen naar de mondspieren werkt niet meer zoals voorheen. Met behulp van logopedie wordt getracht de articulatie te verbeteren en de verstaanbaarheid te vergroten.
Problemen met slikken
Omdat eten en drinken van levensbelang zijn, beïnvloeden slikproblemen het normale leven direct
Na een beroerte of ander hersentrauma kunnen er problemen met slikken ontstaan. Deze problemen kunnen zich uiten in verminderde eetlust, hoesten tijdens of na de maaltijd (dit duidt vaak op verslikken), een te langzaam of te vlot eettempo, (ongewenste) gewichtsafname, smaak- en geurverlies, moeite en/of pijn bij het slikken en voedsel- of speekselverlies uit de mond.
Wij kunnen bij deze problemen helpen door te beoordelen of het eten en drinken nog veilig gebeurt, slikadviezen en/of –oefeningen te geven of bijvoorbeeld de voedselconsistentie aan te passen (eventueel in overleg met een arts en/of diëtist).